Empeganto(-de-Vau-Cluso)
Silene paradoxa
Caryophyllaceae
Àutri noum : Atrapo-mousco, Aganto-mousco.
Nom en français : Silène paradoxale.
Descripcioun :Aquesto empeganto trachis dins li colo e li basso mountagno quàsi soulamen dins la Vau-Cluso. I'agrado li tepiero seco, li bos clar e li roucaio. Es uno planto di proun pegouso en aut emé forço entre-nous (de 7 à 15, un poun que la destrìo de Silene italica que ié sèmblo proun). Tambèn i'a ges de péu sus li fueio nimai dessouto e soulamen sus li bord au contro de l'empeganto coumuno.
Usanço :Tant se poudrié que li jóuini fueio siguèsson manjadisso coume d'ùnis empeganto.
Port : Erbo
Taio : 20 à 70 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Silene
Famiho : Caryophyllaceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 2,5 à 3 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2200 m
Aparado : Noun
Remarco : Planto pegouso
Jun à setèmbre
Liò : Bos clar
- Tepiero seco
- Roucaio
- Esboudèu
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Mediterrano-Mountagnardo
Ref. sc. : Silene paradoxa L., 1753
Frais
Fraxinus excelsior
Oleaceae
Àutri noum : Frau, Fraich, Fraiche, Fraisse, Frais-mascle.
Nom en français : Frêne commun.
Descripcioun :Lou frais es un aubre de mountagno que trachis dins li relarg umide en terro prefoundo. Se recounèis à si bourroun negre e óupousa, à si fueio coumpausado de 5 à 11 fueioun denta e pounchu, e peréu à soun fru que ié dison "lengo d'aucèu".
Usanço :Emé la ligno de frais se fai li manche d'óutis. Li fueio (e li fru) soun couneigudo pèr lucha contro lou mau-d'os e ajuda à pissa. Faire bouli uno pougnado, pièi après infusioun, béure emé de jus de limoun. Dins d'ùni endré, li jóuini fru soun manja après èstre esta bouli dous cop. En Franço s'adoubo uno bevendo, la freineto, emé li fueio cuberto de melado (producho pèr li nieroun).
Port : Aubre
Taio : 5 à 30 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Fraxinus
Famiho : Oleaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 1,5 à 5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Baragno
- Ribiero
- Fourèst de gaudre
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Fraxinus excelsior L., 1753